Stuifmeelkorrels en hooikoorts

Misschien herken je het wel. Wanneer de lente is aangebroken en vele mensen buiten genieten van de zonnestralen, zit jij met verkoudheidsklachten binnen. In de zomerse maanden steekt, helaas voor velen, de hooikoorts weer de kop op.

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts is een veelvoorkomende allergie. Gemiddeld heeft één op de acht personen in Europa hier last van.

Bij hooikoorts ben je allergisch voor boom- of graspollen. Je lichaam reageert met een allergische reactie op het stuifmeel van bloeiende bloemen en planten. Het immuunsysteem reageert na het inademen van rondvliegende stuifmeelkorrels in de lucht met een reactie die klachten aan de luchtwegen veroorzaakt.

De medische naam voor deze allergie is ‘allergische rhinitis’, maar velen kennen de allergie als ‘hooikoorts’. Dit is de naam die een Engelse dokter, genaamd John Bostock, heeft bedacht.

Zoals de naam misschien doet vermoeden, heeft hooikoorts niets met hooi of koorts te maken. De naam is bedacht omdat het Bostock opviel dat hij vooral last had van klachten tijdens de hooiperiode en zich meestal wat koortsig voelde.

Symptomen

De klachten, oftewel de symptomen van hooikoorts, komen zoals gezegd vooral voor tijdens de lente en de zomer. De meeste mensen ervaren klachten in de maanden mei, juni en juli. Sommigen mensen hebben echter langer last en ervaren vanaf januari tot en met september klachten.

Hoewel ongeveer een kwart van de bevolking last heeft van de allergie, verschilt de allergie wel per persoon. De stuifmeelkorrels van verschillende planten verschillen namelijk. Niet iedereen reageert met een allergische reactie op hetzelfde stuifmeel van planten, bomen en bloemen.

Jouw immuunsysteem kan op een bepaalde stuifmeelkorrel reageren, terwijl een ander van diezelfde stuifmeelkorrel helemaal geen last ervaart. Hooikoorts zorgt vooral voor irritatie van de slijmvliezen van de mond-, neus, en keelholte. Hierbij kun je ook last krijgen van algemene ziekteverschijnselen.

De meest voorkomende klachten van hooikoorts zijn:

  • een loopneus of een verstopte neus
  • brandende, jeukende en tranende ogen
  • veel niezen
  • hoesten
  • een pijnlijk gevoel in de keel
  • vermoeidheid
  • een jeukend gevoel in de neus
  • benauwdheid
  • hoofdpijn

Bij de symptomen kunnen we onderscheid maken tussen vroege en late symptomen. Onder vroege symptomen verstaan we klachten die snel ontstaan na het inademen van stuifmeelkorrels. Dit zijn bijvoorbeeld klachten als een loopneus, tranende ogen en niezen.

Late symptomen zijn klachten die zich uiten in een later stadium van de allergische reactie. Bij deze late reactie zijn ontstekingscellen betrokken waardoor klachten kunnen ontstaan zoals benauwdheid.

Niet iedereen heeft last van alle symptomen. Bovendien kunnen de klachten afwisselen of tegelijk voorkomen. De verschillende bloeiperiodes met de verschillende stuifmeelkorrels zorgt voor veel variatie in de symptomen die elk individu ervaart.

Verband tussen stuifmeelkorrels en hooikoorts

Het verband tussen stuifmeelkorrels en hooikoorts is dubbelzijdig. Aan de ene kan is het stuifmeel de oorzaak van de hooikoorts. Aan de andere kant kunnen stuifmeelkorrels juist ook de klachten van hooikoorts verminderen.

Een allergie kan namelijk minder worden of zelfs helemaal verdwijnen. Dit heeft met je gezondheid en het afweersysteem te maken. Wanneer je lichaam fitter en gezonder is, zal je immuunsysteem beter met lichaamsvreemde stoffen om kunnen gaan en er minder heftig op reageren.

Er zijn meerdere oorzaken waardoor je lichamelijke conditie verbeterd is. Dit kan bijvoorbeeld een ander eetpatroon of een ander bewegingspatroon zijn.

Bij een allergische reactie reageert het immuunsysteem te overdreven. Het is dan ook belangrijk om aan het immuunsysteem te laten weten dat het helemaal niet nodig is om zo heftig te reageren.

Waarom zijn stuifmeelkorrels toch een goed middel tegen hooikoorts?
Het klinkt tegenstrijdig, maar toch kunnen stuifmeelkorrels helpen bij een hooikoortsallergie. Dit heeft allemaal te maken met het stofje histamine.

Histamine zit in het lichaam en in bepaalde voedingsstoffen. Het is een stofje dat betrokken is bij verschillende lichamelijk processen, zoals de ademhaling, de bloedsomloop, het hartritme en de spijsvertering. Maar het belangrijkste proces waarbij histamine een rol speelt, is het proces van het immuunsysteem.

Histamine beschermt je lichaam tegen de binnenkomende ‘gevaarlijke’ stoffen. Je lichaam gaat ervoor zorgen dat er meer histamine naar de plek wordt getransporteerd waar de gevaarlijke stof zich bevindt. Hierdoor worden er op die plek meer antistoffen gemaakt.

Ondanks dat histamine geen lichaamsvreemde stof is, kan het lichaam maar tegen een bepaalde hoeveelheid histamine. Deze maximale hoeveelheid verschilt per persoon. Wanneer er een te grote hoeveelheid aan histamine in het lichaam aanwezig is, zal het lichaam reageren met een allergische reactie. De hooikoortsklachten ontstaan dan ook omdat het lichaam te veel histamine vrijmaakt.

Wanneer je een hooikoortsallergie hebt, zal je lichaam veel histamine vrijmaken als het in contact is gekomen met stuifmeel. Stuifmeel is dus de oorzaak van de reactie, maar kan de reactie ook weer afremmen en verminderen.

Dit komt door het stofje quercitine dat aanwezig is in stuifmeel en stuifmeelkorrels. Quercitine is namelijk een natuurlijke histamineremmer, het vermindert de productie van histamine in het lichaam. Hierdoor houdt het allergische reacties tegen en vermindert het ontstekingsreacties.

Quercitine verlaagt immers ook de aanmaak van een aantal ontstekingsbevorderende stoffen.

Uit onderzoek blijkt dat een dagelijks gebruik van quercitine ervoor zorgt dat je minder histamine in je bloedbaan hebt en dus ook minder last hebt van allergische reacties.
Een dagelijks gebruik van stuifmeel of stuifmeelkorrels kan dus echt een positieve bijdrage leveren aan de hooikoortsklachten.